การออกไปท่องเที่ยวในต่างประเทศนอกจากการได้พบเจอกับความแปลกใหม่ในเรื่องสถานที่ วิถีชีวิต อาหารการกินต่างๆ แล้ว การเข้าใจวัฒนธรรมของผู้คนก็นับเป็นอีกเรื่องราวที่จะทำให้คุณมีความสุขมากขึ้นกว่าเดิม และใครที่วางแผนอยากเดินทางไปยังประเทศอินเดีย การสัมผัสกับ 5 เทศกาลอินเดียที่กำลังจะแนะนำต่อไปนี้เชื่อเหลือเกินว่าคุณต้องประทับใจ พร้อมบอกต่อสิ่งดีๆ ให้กับคนอื่นอย่างแน่นอน แล้วมีเทศกาลไหนบ้างที่ไม่ควรพลาด ตามมาทางนี้เลย
หากประเทศไทยของเรามีเทศกาลสาดน้ำเพิ่มความชุ่มฉ่ำกันในช่วงสงกรานต์ เทศกาลอินเดียอย่างแรกที่โดดเด่นและน่าจดจำสุดๆ ของคนทั้งโลกต้องยกให้กับ “เทศกาลโฮลี” หรือจะเรียกว่า “เทศกาลสาดสี” ก็ไม่ผิดนัก ถือเป็นงานรื่นเริงที่มักจัดขึ้นในช่วงเริ่มต้นฤดูใบไม้ผลิซึ่งจะใช้วันแรม 1 ค่ำ เดือน 4 ของทุกปีระบุไว้ในปฏิทิน (แต่ละปีจึงมีวันที่แตกต่างกันไป) หากนับกันง่ายๆ ก็จะอยู่ราวปลายเดือนกุมภาพันธ์ถึงช่วงกลางเดือนมีนาคม ชาวอินเดียจากรัฐปัญจาบจนถึงรัฐเบงกอลต่างออกมาร่วมกิจกรรมสาดสีอันแสนสนุกสนาน สร้างความสุขและรอยยิ้มเป็นอย่างมาก
วันแรกของเทศกาลอินเดียนี้จะมีชื่อว่าโฮลีกาดาฮัน (Holika Dahan หรือ Chhoti Holi) กิจกรรมที่ทำเป็นพิธีกรรมเผานางโฮลิกาเพื่อฉลองชัยชนะของปราลาด (Prahlad) ที่สามารถเอาชนะปีศาจหิรัญยกศิปุ (Hiranyakashayap) และปีศาจโฮลิกา (Holika) ได้สำเร็จ ส่วนวันที่สองชื่อ วันโฮลี (Holi) หรือจะเรียก Rangwali Holi, Dhuleti, Dhulandi, Phagwahnd ก็ขึ้นอยู่กับผู้คนในท้องถิ่นนั้นๆ มีความเชื่อตามศาสนาฮินดูคือเป็นการฉลองความรักระหว่างพระกฤษณะกับนางราธา ผู้คนจึงออกมาทำสีสันให้สวยงามนั่นเอง
สำหรับเทศกาลอินเดียนี้บางคนก็อาจเรียกว่า “เทศกาลแห่งไฟ” ก็ได้เช่นกัน ตามความเชื่อของชาวฮินดูบอกเล่าว่าพระรามได้ทำการยกทัพเพื่อไปปราบทศกัณฑ์และประสบชัยชนะส่งผลให้ชาวเมืองต่างกู่ร้องยินดีและมีความสุขกับการศึกในครั้งนี้อย่างมากจึงได้ทำการเฉลิมฉลองผ่านการจุดประทัด พลุไฟต่างๆ รวมถึงมีการจุดเทียนเพื่อแสดงถึงความยิ่งใหญ่ไปทั่วเมืองด้วย
จากสิ่งที่เล่าสืบต่อกันมานี่เองส่งผลให้เทศกาลนี้จึงถูกจัดขึ้นในช่วงวันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินฮินดูคือเดือนแห่งอัศวินันท์ หรือกฤษณปักษ์ (ปลายเดือนตุลาคม – ต้นเดือนพฤศจิกายน) กิจกรรมที่ทำคือมีการจุดเทียนไว้บนตะเกียงดินขนาดเล็ก ตั้งตามหน้าประตูบ้าน สวนสาธารณะและสถานที่ต่างๆ เพื่อให้ทั่วเมืองเกิดความสว่างไสว รวมถึงกิจกรรมตลอด 5 วัน มีทั้งการจุดพลุ ดอกไม้ไฟ การทำขนมแบ่งเพื่อนบ้าน การตกแต่งทำความสะอาดบ้านเรือน พื้นที่สาธารณะ สวดมนต์ และการฉลองกับเพื่อนฝูงญาติมิตรนั่นเอง
อีกหนึ่งเทศกาลอินเดียที่คนทั้งประเทศต่างให้ความสำคัญเพราะนี่คือเทศกาลบูชาพระแม่ทุรคา และพระแม่ปารวตีในภาคปางต่างๆ ทั้งหมด 9 ปาง ไม่ว่าจะเป็นผู้คนบนแผ่นดินใหญ่หรือโพ้นทะเลไกลต่างก็ยืดถือกันมายาวนาน ตัวงานจัดทั้งสิ้น 10 วัน ปกติจะจัดปีละ 4 ครั้ง แต่ช่วงเวลายอดนิยมสุดคือประมาณท้ายฤดูใบไม้ร่วงด้วยความเชื่อว่าเป็นช่วงเวลาแห่งความศักดิ์สิทธิ์มากที่สุด
กิจกรรมหลักๆ ที่พบเจอได้ในเทศกาลแห่งนี้คือการบูชาเทวีทุรคาทั้ง 9 ปาง ซึ่งแต่ละพื้นที่อาจมีรูปแบบแตกต่างกันออกไป และไม่ได้เหมารวมว่าต้องเป็น 9 ปางนี้เท่านั้น หากนับถือเทพหรือพระองค์ใดก็สามารถบูชาได้เช่นกัน อาทิ พระแม่สุรัสวดี, พระคเณศ, พระลักษมี เป็นต้น อีกทั้งยังมีการเต้นดันดิยาราส (Dandiya-raas) ของชาวฮินดู ลักษณะคล้ายกับการรำกระทบไม้ด้วย
จริงๆ แล้วเทศกาลอินเดียนี้คาบเกี่ยวกับเทศกาลนวราตรีเพราะจะจัดขึ้นในวันที่ 10 ของเดือนอัศวิน (Ashwin) ตามความเชื่อของชาวฮินดูระบุว่า นี่คือวันที่พระรามสังหารอสูรราวณะได้ (ความเชื่อของทางอินเดียเหนือ, กลางและตะวันตก) รวมถึงยังเป็นวันที่พระแม่ทุรคาเอาชนะมหิงสาสูจึงนำมาซึ่งการรักษาธรรมะให้คำจุนโลกใบนี้ต่อไป (ความเชื่อของทางใต้, ตะวันออก, ตะวันออกเฉียงเหนือ และบางพื้นที่ของอินเดีย) ดังนั้นถ้าใครอยากสัมผัสกับเทศกาลควบคู่กันไปก็ไปในช่วงเวลาดังกล่าวได้เลย
สำหรับเทศกาลอินเดียที่จะแนะนำเป็นลำดับสุดท้ายจะให้ความสำคัญกับสตรีเพศที่นับถือศาสนาฮินดูและแต่งงานเรียบร้อยแล้ว ถือปฏิบัติในช่วงวันแรม 4 ค่ำ เดือนการ์ติก (Kartik) มีจุดมุ่งหมายสำคัญเพื่อเฉลิมฉลองเสมือนหลักประกันแห่งความสุข ความก้าวหน้า รุ่งเรืองของชีวิต และมีอายุยืนยาวเพื่ออยู่กับสามีและลูก การมีชีวิตคู่อันสมบูรณ์แบบ ส่วนมากเทศกาลนี้จะได้รับความนิยมมากทางอินเดียตอนเหนือและฝั่งตะวันตก นับเป็นอีกความน่าสนใจสำหรับใครอยากพบเจอกับวิถีชีวิตของผู้คนในประเทศแห่งนี้
เป็นอย่างไรกันบ้างกับ 5 เทศกาลอินเดียพร้อมด้วยกิจกรรมพิเศษที่อยากแนะนำให้ทุกคนได้ลองไปสัมผัสด้วยตนเอง แต่ละงานถือว่ามีจุดเด่น สร้างเอกลักษณ์เฉพาะตัวเอาได้อย่างน่าประทับใจมาก เชื่อว่าทุกคนที่เข้าร่วมต้องมีความสุขและจดจำแบบดไม่ลืมเลือนแน่นอน
